Leestijd ± 8 minuten
Pianoles voor beginners,
wat is de beste manier?
Je wil piano leren spelen en bent op zoek naar pianoles voor beginners. En dan natuurlijk de beste manier. Het meeste waar voor je geld. De minste moeite voor het beste en snelste resultaat.
In dit artikel leer je wat de beste manier voor jou is. Wat veel tijd, geld en frustratie bespaart.
Piano leren spelen
Je wil piano leren spelen. Maar wat houdt dat ‘leren’ nou eigenlijk in?
Wanneer je nieuwe kennis of een nieuwe vaardigheid krijgt aangereikt en deze een tijdje vaak (of op z’n minst vrij regelmatig) herhaalt, maken jouw hersenen er nieuwe, extra of betere verbindingen voor aan. Een beetje (een boel) vergelijkbaar met spiergroei door training.
Hierdoor wordt deze kennis steeds makkelijker en sneller toegankelijk. Of de vaardigheid steeds makkelijker uit te voeren. Op den duur is de kennis er automatisch of de vaardigheid gaat automatisch. Allemaal zonder (bewust) na te denken of aan te sturen.
Automatisering
Zo kun je bijvoorbeeld praten terwijl je aan het fietsen bent omdat het fietsen automatisch gaat. Ondanks dat je heel veel dingen tegelijk doet om dat fietsten mogelijk te maken. Belangrijk voor leren en uiteindelijk automatiseren is dus zowel het verkrijgen van de juiste kennis of instructies als het op z’n minst vrij regelmatig herhalen ervan. Dat wat we studeren of oefenen noemen. Eenmaal geautomatiseerd verleer je dingen vrijwel niet – in ieder geval slechts heel langzaam. Zelfs als je ze een hele tijd niet meer ‘gebruikt’ pik je het weer heel snel op.
Het ‘geheim’ van mensen die heel goed piano kunnen spelen is dat ze heel veel pianokennis en pianovaardigheden hebben geautomatiseerd. Hierdoor kunnen ze hele moeilijke dingen spelen terwijl ze hersenruimte over hebben om bewust zorg te besteden aan de uitvoering ervan. En tegelijk kunnen ze ook nog goed samenspelen met andere musici terwijl ze oog hebben voor het publiek bijvoorbeeld. Het lijkt welhaast bovenmenselijk maar het kan dus allemaal bereikt worden met studie en oefening. Talent maakt het geheel makkelijker.
Pianoles bouwstenen
Bij het verkrijgen van de juiste kennis en instructies is naast de kwaliteit ervan – je wilt tenslotte geen foute dingen aanleren – één ding het belangrijkst: de volgorde waarin je ze krijgt aangereikt.
Want verbindingen kunnen je hersenen alleen maken als er al iets is om ze tussen te maken. De juiste bouwstenen moeten dus al aanwezig zijn om iets nieuws te kunnen leren.
Ter vergelijking: je begint niet aan het dak zonder dat er eerst muren zijn en niet aan muren zonder goede fundering. Ter voorbeeld: je kunt iemand niet uitleggen wat ‘donkerblauw’ betekent als deze nog niet weet wat ‘blauw’ en ‘donker’ betekenen. Dat zal je dan eerst moeten uitleggen. En hopen dat ze al weten wat ‘kleur’ en ‘helderheid’ zijn 🙂
De volgorde is dus zeer belangrijk samen met de aanwezigheid van elke essentiële bouwsteen in het leerproces. Mis je een essentiële bouwsteen dan kom je niet verder. Kom je toch op de één of andere miraculeuze manier verder, dan hebben je hersenen waarschijnlijk een foute verbinding gemaakt – zonder dat jij het weet. En die gaat dan de rest van het leerproces saboteren. En jij weet dan niet waarom je zo langzaam en zo weinig vooruitgang boekt.
Pianoles methodes
Voor de komst van het internet waren de verschillende methodes om piano te leren spelen slechts varianten op hetzelfde thema. De kern bleef doorgaans gelijk: wat we meestal ‘echte pianolessen’ noemen. Niet vreemd – die methode heeft zich volledig uitgekristalliseerd in de afgelopen 300 jaar en bewezen te werken voor iedereen die het echt wil leren. Zo meer over die echte pianolessen.
Online worden nu echter vrijwel uitsluitend (er is gelukkig een uitzondering– ook daarover straks meer, omdat ook dit verhaal uit essentiële bouwstenen bestaat) zelfverzonnen ‘snel & makkelijk-methodes’ aangeboden. Want snel & makkelijk verkoopt. Dat wil iedereen wel.
Probleem is dat om ‘snel & makkelijk’ waar te kunnen maken een soort keyboard-lessen wordt aangeboden. Dan heb je namelijk alleen noten voor de rechterhand en dat maakt het makkelijker. Alleen is het geen pianoles, zal echte piano bladmuziek vervolgens niet speelbaar zijn en zullen de resultaten nooit zo karakteristiek rijk aan klank en ritmiek zijn als typische pianomuziek – maar dat wordt er niet bij gezegd. Een beetje als leren drummen met 1 arm en 1 been.
Je leert het begin snel. En je loopt al even snel tegen de enorme beperkingen ervan op. Voor je het weet wordt je links en rechts ingehaald door mensen die echte lessen hebben gevolgd. Want zoveel moeilijker is echt piano leren spelen nou ook weer niet.
‘Hulpmiddelen’
Voor apps om piano te leren spelen met allerlei handige hulpfuncties geldt hetzelfde. In de praktijk zul je het al snel (zodra de muziek ook maar iets complexer dan de meest simpele deuntjes wordt) zonder oplichtende lampjes, ‘mee-scrollende’ noten of corrigerende Ai moeten doen. En daar heb je dan geen oefening in gehad. Dat moet je dan alsnog gaan leren.
Piano leren spelen met allerlei ‘hulpmiddelen’ is als je spieren trainen terwijl iemand anders de gewichten voor je optilt. Dat werkt niet. Je moet zelf de weerstanden overwinnen. Alleen dan worden de juiste verbindingen in je hersenen gemaakt. De beste hulp is dus aanwijzingen hoe je die weerstanden het best, makkelijkst en snelst overwint. Niet het wegnemen van de weerstanden c.q. uitdagingen.
Je kunt overigens wel echt piano leren spelen op een simpel keyboard. Je hebt echt niet direct een digitale of akoestische piano of vleugel nodig; laat staan een Steinway & Sons. Een simpel keyboard is in het begin (eerste 1 á 2 jaar) geen belemmering. Maar dat is dus iets anders dan op een keyboard-achtige manier leren spelen zoals in die zelfverzonnen ‘snel & makkelijk’ methodes. Maar wat is nu het verschil met echte pianolessen?
Echte Pianolessen
Bij echte pianolessen – en zoals gezegd bestaat die optie dus ook online waarover straks meer, dus dit is niet een pleidooi voor dure privélessen of muziekschool abonnementen – leer je van noten spelen voor de linkerhand en de rechterhand. Waarbij je leert beide handen onafhankelijk van elkaar ‘aan te sturen’: ritmisch en dynamisch (qua volume en speelwijze zeg maar). Dit is waardoor je de meest unieke en karakteristieke eigenschap van de piano kan gaan benutten – namelijk dat het als een compleet orkest of band in 1 instrument kan functioneren en klinken.
Of je nu denkt aan bijvoorbeeld Einaudi, boogie-woogie of Debussy; ze vereisen het vermogen met twee handen echt goed onafhankelijk te kunnen spelen. En dat leer je het best, snelst, makkelijkst en in de meeste gevallen uitsluitend door echte pianolessen te volgen want alleen met noten zie je direct en precies wat er gebeurt.
Naspelen op zicht en gehoor gaat misschien nog redelijk vlot bij een heel simpel deuntje, als het maar even complexer wordt kost het ongelofelijk veel meer moeite. Iedereen kan vrij makkelijk een zin of misschien zelfs 2 of 3 zinnen uit het hoofd leren. Maar een bladzijde, laat staan een hoofdstuk of boek zal vrijwel niemand lukken. Helemaal niet als het een beetje complexe zinnen zijn. Dan is het toch handig dat je echt hebt leren lezen. En zo is het dus ook met echte pianolessen waarin je echt hebt leren noten lezen voor beide handen.
Met akkoorden en akkoordsymbolen spelen
Daarnaast (dus extra, niet als basis) leer je als lichte muziek je interesse heeft idealiter ook nog over akkoorden en akkoordsymbolen zodat je nog meer van de beschikbare bladmuziek kunt leren spelen. En als je dat wilt ook vrijer en minder van noten kunt gaan spelen.
Maar deze zaken hebben dus alleen echt waarde op een piano wanneer je eerst (volgorde van bouwstenen en aanwezigheid van alle essentiële bouwstenen) hebt geleerd met twee handen onafhankelijk van bladmuziek te spelen. Dan vallen al die nieuwe puzzelstukjes op hun plaats. In plaats van dat je een steeds grotere berg puzzelstukjes krijgt waarmee je eigenlijk niks kunt omdat je niet weet waar ze thuis horen en je de vaardigheden (onafhankelijk spelen met 2 handen) mist om ze toe te passen.
Dus ook als je uiteindelijk lekker vrij wilt spelen leer je dat het snelst door eerst van noten te leren spelen. Er zijn gigantisch veel meer fantastische improvisatoren die echte pianolessen hebben gevolgd dan de handvol super getalenteerde en dan nog ongelofelijk veel oefenende uitzonderingen die het zichzelf hebben aangeleerd.
Piano Leraar voor beginners
Nu weet je dus ook waarom een goede piano docent zo belangrijk is. Die weet namelijk welke bouwstenen essentieel zijn en in welke volgorde de bouwstenen moeten worden aangereikt.
Nu weet je ook gelijk waarom zelf maar wat aan ploeteren wellicht ‘lekker goedkoop’ is, maar uiteindelijk weinig vreugde en resultaat zal brengen. Als het je al iets zal brengen dan is dat vele malen minder, met vele malen meer moeite en in veel meer tijd dan wanneer je goed les zou hebben gekregen. Gratis tegen de hoogste prijs dus.
De slimme keuze
Een goede leraar kan goed kennis overdragen en ook zelf goed spelen. Beiden zijn belangrijke bronnen voor een pianoleraar die weet waarover die praat. Je moet overzicht hebben over de hele af te leggen weg. Niet alleen dat beginstukje. Anders kies je als leraar in je lesmethode zomaar voor een ‘kortere route’ die uiteindelijk blijkt te eindigen in een doodlopende weg, maar dat kun je niet weten, omdat je zo ver nog niet geweest bent.
Online zie je namelijk nogal eens verhalen in de trant van “omdat ik nog maar net het beginstadium voorbij ben weet ik beter hoe je het begin leert dan iemand voor wie dat beginstadium lang geleden is”. Of “omdat ik het mezelf heb geleerd weet ik goed hoe jij het jezelf kan leren”. Oftewel: kies voor een hersenchirurg die net begonnen is aan z’n opleiding of een beginner die zelf een systeem heeft verzonnen. Mag. Echter wellicht geen goed idee. Ervaring heeft namelijk enorme meerwaarde. Waarvan jij kan profiteren. Goed idee!
Pianoles voor beginners – de beste manier
Nu weet je wat de beste manier van pianoles voor beginners is. En waarom.
Echte pianolessen van een zo goed mogelijke docent dus. Privé, op een muziekschool of online bij die ene uitzondering. Wie die uitzondering is zie je hieronder.
Echte lessen beperken zich allang niet meer tot klassieke muziek als je dat wilt. En als je docent (ook) thuis in lichte muziek is natuurlijk. Eerst even checken.
Je opties op een rijtje:
- privéles;
- muziekschool (2x zo goedkoop als privé maar minder keuzevrijheid qua docenten);
- online bij die ene uitzondering; wie dat is zie je hieronder
Cor Bakker!
Wellicht ken je Cor van tv; als huispianist van Podium Klassiek (zondagen 18.15 uur NPO2) bijvoorbeeld. Cum laude afgestudeerd en jarenlang zelf docent aan het conservatorium. Elf jaar lang vaste pianist van het Metropole Orkest. Bekend van radio & tv: met Paul de Leeuw en in eigen shows zoals ‘Cor op reis’ en ‘Cor & Co’ (met nationale & internationale sterren). Onderscheidingen o.a. Ridder in de Orde van Oranje Nassau, De Gouden Harp (1996), De Gouden Notenkraker (1997), De Kiwanis Jazz Award (2007) en De Meerjazz prijs (2015).
Cor’s online pianolessenok nog eens zo’n 4x goedkoper dan muziekschool en dus zeker 8x goedkoper dan privé. Echte pianolessen, online, in allerlei stijlen, voor alle niveau’s: klik hier voor meer info